✍️ *рднाрд░рдд рдХी рдЦрд╕्рддा рдЖрд░्рдеिрдХ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдоें рдбॉ. рдмाрдмाрд╕ाрд╣ेрдм рдЖंрдмेрдбрдХрд░ рдЗрдирдХी рдЖрд░्рдеिрдХ рдиीрддि рдЪेрддाрд╡рдгी рдПрд╡ं рд░िрдЭрд░्рд╡्рд╣ рдмँрдХ рдХा рдЧрдардг !*
*рдбॉ рдоिрд▓िрди्рдж рдЬीрд╡рдиे 'рд╢ाрдХ्рдп',* рдиाрдЧрдкुрд░ резрен
рд░ाрд╖्рдЯ्рд░िрдп рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖, рд╕िрд╡्рд╣िрд▓ рд░ाрдИрдЯ्рд╕ рдк्рд░ोрдЯेрдХ्рд╢рди рд╕ेрд▓
рдПрдХ्рд╕ рд╡्рд╣िрдЬिрдЯिंрдЧ рдк्рд░ोрдлेрд╕рд░, рдбॉ рдмी рдЖрд░ рдЖंрдмेрдбрдХрд░ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╡िрдЬ्рдЮाрди рд╡िрдж्рдпाрдкीрда рдорд╣ु рдордк्рд░
рдоो. рди. репрейренрежрепреорекрезрейрео, репреиреирелреиреиремрепреиреи
рднाрд░рдд рдХा *"рдоुрдж्рд░ा рдЕрд╡िрд╖्рдХाрд░"* рдпрд╣ рд╕िंрдзु рдШाрдЯी рд╕рдн्рдпрддा рдоें рджिрдЦाрдИ рджेрддा рд╣ै. рд╕िंрдзु рдШाрдЯी рд╕рдн्рдпрддा рдпрд╣ рд╡िрд╢्рд╡ рдХा *"рд╕рдм рд╕े рдмрдбा рд╡्рдпाрдкाрд░ी рдХेंрдж्рд░"* рд░рд╣ा рдеा. рд╡рд╣ी *рдЪрдХ्рд░рд╡рд░्рддी рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдЕрд╢ोрдХ* рдХे рд░ाрдЬрд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдоें, *"рднाрд░рдд рдХी рдмрдбी рд╕рдоृрдж्рдз рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा"* рд╣рдоें рджिрдЦाрдИ рджेрддी рд╣ै. рддрдм *"рдЕрдЦंрдб рд╡िрд╢ाрд▓ рднाрд░рдд"* рд░рд╣ा рдеा. рдЬрдм рд╣рдо рднाрд░рдд рдХे *"рдоुрдж्рд░ा рдк्рд░рдгाрд▓ी рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा"* рдХा рдЕрдз्рдпрдпрди рдХрд░рддे рд╣ै, рддрдм рднाрд░рдд рдХी рдк्рд░ाрдЪीрди рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдпрд╣ *"рдЪांрджी"* рдкрд░ рдЖрдзाрд░िрдд рджिрдЦाрдИ рджेрддी рд╣ै. рдЕрд░्рдеाрдд *"рдзाрддु рдХा рд╢िрдХ्рдХा"* рдЕрд╡िрд╖्рдХाрд░ рдХा рдмोрдз рд╣ोрддा рд╣ै. рдЙрд╕рдХे рдкрд╣рд▓े *"рд╡рд╕्рддु рдХे рд╡рд╕्рддु рдмाрдЬाрд░ рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░"* рд░рд╣ा рдеा. рдкрд░ंрддु рдЙрд╕ *"рд╡िрдиिрдордп"* рдоें рдХुрдЫ рд╕рдорд╕्рдпा рднी рд░рд╣рддी рдеी. *"рд╡рд╕्рддु рдХे рдмрджрд▓े рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╡рд╕्рддु рдХी рдЦोрдЬ"* рдЙрддрдиी рд╕рд╣рдЬрддा рдирд╣ीं рд╣ोрддी рдеी. рдпрд╣ी рдХाрд░рдгрд╡рд╢ *"рдзाрддु рдХा рд╢िрдХ्рдХा"* рдк्рд░рдЪрд▓рди рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рд╢ुрд░ु рд╣ुрдпी. рдЗрд╕ рд╕ंрджрд░्рдн рдХा рдПрдХ рд▓ंрдмा рдЗрддिрд╣ाрд╕ рд╣ै. рдкрд░ंрддु *"рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬ рдХाрд▓рдЦंрдб"* рдоें рд░ुрдкрдпा рдХी рдХिंрдордд *"рдЪांрджी"*(Silver) рд╕े рддрдп рд╣ोрдиा, рд╡рд╣ी рдЗрд╕ рд╡िрдиिрдордп рдХो рдмрджрд▓ рдХрд░ *"рд╕ोрдиा"*(Gold) рдоें рдкрд░ाрд╡рд░्рддिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा. рдХाрд░рдг *"рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा"* рдХो рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै. рддрдм рдм्рд░िрдЯрди рдХी рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдпрд╣ *"рд╕ोрдиा"* рдкрд░ рдЖрдзाрд░िрдд рдеी. рдм्рд░िрдЯрди рдоें *"рдкौंрдб"* рддो рднाрд░рдд рдоें *"рд░ुрдкрдпा"* рдоुрдж्рд░ा рдеी. *"рд╕ोрдиा - рдЪांрджी рдХी рдЦрджाрдиे рдЦोрдЬ"* рд╣ोрддी рд░рд╣ी. *"рдЖрдкुрд░्рддी рдХी рдЕрдзिрдХрддा, рдоांрдЧ рдХी рдХрдоी"* рдХा рдкрд░िрдгाрдо, рднाрд░рдд рдХे *"рд░ुрдкрдпा"* рдкрд░ рдкрдбрддे рдЧрдпा. *"рдЪांрджी"* рдоें рдЧिрд░ाрд╡рдЯ рджिрдЦाрдИ рджेрдиे рд▓рдЧी. рдмाрдмाрд╕ाрд╣ेрдм рдбॉ рдЖंрдмेрдбрдХрд░ рдЗрди्рд╣ोрдиे *"рднाрд░рдд рдХी рдЗрд╕ рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा"* рдХा рд╕рдЦोрд▓ рдЕрдз्рдпрдпрди рдХिрдпा. рдФрд░ рдмाрдмाрд╕ाрд╣ेрдм рдбॉ рдЖंрдмेрдбрдХрд░ рдЗрди्рд╣ोрдиे *"The problem of Rupees : it's origin and its solution "* рдпрд╣ рдк्рд░рдмंрдз рд▓िрдЦрдХрд░ *"рд▓ंрдбрдг рд╡िрдж्рдпाрдкीрда"* рдХो резрепреиреи рдХो рд╕ाрджрд░ рдХрд░, *"рдбी.рдПрд╕.рд╕ी."* рдбिрдЧ्рд░ी рд╣ाрд╕िрд▓ рдХी рдеी. рдмाрдмाрд╕ाрд╣ेрдм рдЖंрдмेрдбрдХрд░ рд╡рд╣ рдк्рд░рдмंрдз резрепреирей рдоें *"рдкी. рдПрд╕. рдХिंрдЧ рдПंрдб рд╕рди्рд╕"* рд▓ंрдбрди рд╕े рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рд╣ोрдиे рдкрд░, *"рдм्рд░िрдЯिрд╢ рднाрд░рдд рдоें рддрд╣рд▓рдХा"* рдордЪ рдЧрдпा. рдЕрдд: *"рд░ुрдкрдпा рдкрд░ рдиिрдпंрдд्рд░рдг"* рд░рдЦрдиे рдХे рд▓िрдпे, рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ рдХो рдПрдХ *"рдЖрд░्рдеिрдХ рд╕ंंрд╕्рдеा"* рдХी рдЬрд░ुрд░рдд рд╣ोрдиे рд▓рдЧी. рдФрд░ рдбॉ рдмाрдмाрд╕ाрд╣ेрдм рдЖंрдмेрдбрдХрд░ рдЗрдирдХे *"рдк्рд░ाрдм्рд▓ेрдо рдСрдл рд░ुрдкрдпा"* рдЗрд╕ рдЖрд░्рдеिрдХ рд╡िрд╖рдпрдХ рдЧ्рд░ंрде рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░, *"рд░िрдЭрд░्рд╡्рд╣ рдмँрдХ рдСрдл рдЗंрдбिрдпा"* рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рез рдПрдк्рд░ीрд▓ резрепрейрел рдоें рдХी рдЧрдпी.
рдм्рд░िрдЯीрд╢ *"рдкौंрдб"* рдХी рддुрд▓рдиा рдоें рднाрд░рддीрдп *"рд░ुрдкрдпा"* рдЧिрд░рдиे рдХा рдк्рд░рдоुрдЦ рдХाрд░рдг *"рд╕ोрдиा"* рдкрд░ рдЖрдзाрд░ीрдд рдоुрдж्рд░ा рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдеी. рднाрд░рддीрдп *"рдЪांрджी"* рдЖрдзाрд░ीрдд рдоुрдж्рд░ा рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХा рднाрд░рдд рдоें рдк्рд░рдЪрд▓рди рд░рд╣ा рдеा. рдм्рд░िрдЯीрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ *"рд╕ोрдиा"* рдЖрдзाрд░ीрдд рд╡िрд╢्рд╡ рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХो рд╕्рдеिрд░ рдоाрдирддे рд░рд╣े рдеे. рднाрд░рдд рдоें рдЖрдо рд▓ोрдЧ / рдордЬुрд░ / рдХिрд╕ाрди рдЖрджि рдХो *"рдЪांрджी"* рдХा рд╕्рд╡рд╕्рдд рд╣ोрди рд╕े, рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдоें рд╕рд░рд▓ рдеा. *"рд╕ोрдиा"* рдпрд╣ рдЖрдо рд▓ोрдЧों рдХे рд╕рд╣рдЬ рдирд╣ीं рдеा. *"рд░ुрдкрдпा рдХा рдХрдордЬोрд░ рд╣ोрдиे рдХा рдлाрдпрджा рдиिрд░्рдпाрддрдХ рдХो рд╣ोрддा рд░рд╣ा."* рдЙрди рдХा рд╣ी рдоाрд▓ рдЬ्рдпाрджाрддрд░ рдмिрдХрддा рд░рд╣ा. рднाрд░рддीрдп рдХिрд╕ाрдиों рдХा рдХ्рдпा ? рднाрд░рдд рдоें *"рдЖрд░्рдеिрдХ рд╡िрдж्рд░ोрд╣"* рдХी рдмрдбी рд╕्рдеिрддी рд╣ोрддी рд░рд╣ी рдеी. *"рднाрд░рдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рд╡ाрдж"* рдХी рдЪिंрдЧाрд░ी рдЙрдардиा рд╢ुрд░ु рд╣ुрдпी. рднाрд░рдд рд╕рдоाрди рдЧрд░िрдм рджेрд╢ рдоें рдк्рд░рдЪुрд░ рдоाрдд्рд░ा рдоें, *"рд╕ोрдиा"* рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиा рдЗрддрдиा рд╕рд╣рдЬ рднी рдирд╣ीं рдеा. рдЖрдо рд▓ोрдЧों рдХे рд▓िрдпे *"рдмрдЪрдд"* рдХрд░рдиा рдХрдаिрдг рд╣ो рд░рд╣ा рдеा. рднाрд░рдд рдХे *"рд╕ंрдк्рд░рднुрддा"* рдХा рд╡िрд╖рдп рднी рд░рд╣ा рдеा. рднाрд░рдд рдХी *"рдоुрдж्рд░ा рдиीрддि"* рдХो рд╕्рдеिрд░ рд░рдЦрдиा рдЗрд╕рдХे рд╕ाрде рд╣ी *"рдоंрд╣рдЧाрдИ"* рдХो рд╕्рдеिрд░ рд░рдЦрдиा рдпрд╣ рдПрдХ рдж्рд╡ंрдж्рд╡ рд░рд╣ा рдеा. рдм्рд░िрдЯीрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ *"Gold Exchange"* рдЗрд╕рдХे рд╕ाрде рд╣ी *"Gold Exchange Standard"* рдЗрди рджो рд╡िрдиिрдордп рдиीрддि рдХा, рдоाрдпाрдЬाрд▓ рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдХрд░рддा рдеा. рдпрд╣ рдПрдХ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рдзोрдХा рдеा. рд▓ुрдЯ рдеी. *рдмाрдмाрд╕ाрд╣ेрдм рдбॉ рдЖंрдмेрдбрдХрд░* рдиे рдЗрди рджोрдиो рдкрдз्рджрддी рдХो рдирдХाрд░ा рдеा. рдм्рд░िрдЯीрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ *"рдоंрд╣рдЧाрдИ"* рдХाрд▓ рдоें рднी рдЕрдкрдиी рдорд░्рдЬी рд╕े рд╣ी *"рдиोрдЯ рдЫाрдкрддा"* рдеा. рднाрд░рддीрдп *"рд░ुрдкрдпा рдХी рдмрдбी рдЧिрд░ाрд╡рдЯ"* рд╣ोрддी рд░рд╣ी. *"рдЖрд░्рдеिрдХ рд╕ंрд╕्рдеाрди"* рдиा рд╣ोрдиे рд╕े, рдЗрд╕ рдкрд░ *"рдиिрдпंрдд्рд░рдг"* рдХौрди рдХрд░े ? рдпрд╣ рдк्рд░рд╢्рди рдеा. *"рдоुрдж्рд░ा рдХा рд╕्рдеिрд░ рд╣ोрдиा / рдоंрд╣рдЧाрдИ"* рдкрд░ рднी рдиिрдпंрдд्рд░рдг рдЬрд░ूрд░ी рдеा. рдмाрдмाрд╕ाрд╣ेрдм рдбॉ рдЖंрдмेрдбрдХрд░ рдХे *"Problem of Rupees : It's origin and it's solution"* рдпрд╣ рдЧ्рд░ंрде рдм्рд░िрдЯिрд╢ों рдХो рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рдХ рд░рд╣ा. рдм्рд░िрдЯीрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ рдиे *"рем рдоाрд░्рдЪ резрепрейрек рдХो рд╕ंрд╕рдж рдоें рд░िрдЭрд░्рд╡्рд╣ рдмँрдХ рдмिрд▓ рдкाрд░िрдд"* рдХिрдпा. рдФрд░ рез рдПрдк्рд░िрд▓ резрепрейрел рдХो *"Reserve Bank of India"* рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рд╣ुрдпी. *"рдоुрдж्рд░ा рд╕рдорд╕्рдпा рдХा рд╣рд▓"* рдХो рдиिрдХाрд▓ा рдЧрдпा. рднाрд░рддीрдп *"рд░ुрдкрдпा рдХो рдЬाрд░ी рдХрд░рдиा"* рдпрд╣ *"рд╕ोрдиा"* рдЕрдиुрдкाрдд рдоें рдиिрдпंрдд्рд░рдг рдЖ рдЧрдпा.
рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд *"рдм्рд░िрдЯिрд╢ рдХाрд▓ рдХा рдЖрд░्рдеिрдХ рдЗрддिрд╣ाрд╕"* рдмрддाрдиे рдХा рдХाрд░рдг, рднाрд░рдд рдХे рдЖрдЬ рдХे *"рдЖрд░्рдеिрдХ рдХु-рд╕्рдеिрддी"* рдХी рдЬाрдирдХाрд░ी рдХрд░ाрдиा рд╣ै. рд░िрдЭрд░्рд╡्рд╣ рдмँрдХ / рд╢ाрд╕рди рдмॅंрдХ / рд╡िрдд्рддीрдп рд╕ंрд╕्рдеा рдж्рд╡ाрд░ा рд░िрдЭрд░्рд╡्рд╣ рдмँрдХ рдЦाрддों рдоें, *"реи.рей рд▓ाрдЦ рдХрд░ोрдб рдХा рдбिрд╡्рд╣िрдбंрдЯ"* рдоिрд▓рдиे рдХा рдЕрдиुрдоाрди рд▓рдЧाрдпा рдЧрдпा рд╣ै. рд╕рди реирежреирей - реирек рддрдеा реирежреиреи - реирей рдоें, рд░िрдЭрд░्рд╡्рд╣ рдмँрдХ рдиे рдирд░ेंрдж्рд░ рдоोрджी рд╕рд░рдХाрд░ рдХो рдХ्рд░рдорд╢ः *"реирез рд▓ाрдЦ рдХрд░ोрдб / реорен.рекреиреж рд▓ाрдЦ рдХрд░ोрдб"* рдХा рдбिрд╡्рд╣िрдбंрдЯ рджिрдпा рд╣ै. рд╕рди реирежреирел рдоें рдирд░ेंрдж्рд░ рдоोрджी рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдХुрд▓ *"реи.ремреп рд▓ाрдЦ рдХрд░ोрдб"* рдХा рдбिрд╡्рд╣िрдбंрдЯ рд▓िрдпा рд╣ै. рдЬो рдЖрдЬ рддрдХ рдХा рдПрдХ рдмрдбा рдЗрддिрд╣ाрд╕ рд╣ै. рдЬो рдЖрдЬ рддрдХ рдХे рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдоें,*"рдХिрд╕ी рд╕рд░рдХाрд░"* рдиे рдирд╣ीं рд▓िрдпा. рд╕рди реирежрезреп рд╕े реирежреирек рддрдХ рд░िрдЭрд░्рд╡्рд╣ рдмँрдХ рдиे, *"ренремрежрежреж рдХिрд▓ो рд╕ोрдиा"* рдЧिрд░рд╡ी рд░рдЦा рд╣ै. рд╡рд╣ी рд╕рди реирежреирел рдоें рд░िрдЭрд░्рд╡्рд╣ рдмँрдХ рдиे *"рд╡िрджेрд╢ी рдЯ्рд░ेрдЭрд░ी"* рдЬрдоा рдЧोрд▓्рдб рдоें рд╕े, *"резрежреж.рейреи рдоेрдЯ्рд░िрдХ рдЯрди рд╕ोрдиा"* рд╡ाрдкрд╕ рдоंрдЧाрдпा рд╣ै. рдЕрдм рд╡िрджेрд╢ी рдЯ्рд░ेрдЭрд░ी рдоें рдХेрд╡рд▓ *"рейремрен.ремреж рдоेрдЯ्рд░िрдХ рдЯрди рд╕ोрдиा"* рд╢ेрд╖ рд╣ै. рднाрд░рдд рдХे рд╣рд░ рд╡्рдпрдХ्рддी рдХे рдиाрдо *"рек.рео рд▓ाрдЦ рдХा рдХрд░्рдЬ"* рдХा рдмोрдЬा рд╣ै. рднाрд░рдд рдХो *"рд░рд╢िрдпा"* рд╕े рдкिрдЫрд▓े рем рдоाрд╣ рдоें *"реирейрез рдоिрд▓िрдпрди рдмैрд░рд▓ рдХрдЪ्рдЪा рддैрд▓ рдЖрдпाрдд"* рд╣ुрдЖ рд╣ै. рдФрд░ рд╡рд╣ рдХрдЪ्рдЪा рддैрд▓ *"рдЕंрдмाрдиी рдЧ्рд░ुрдк / рдиाрдпрд░ा рдПрдирд░्рдЬी"* рдЗрди рджो рдиिрдЬी рдХंрдкрдиी рдХे рдкाрд╕ рдЖрдиे рдХे рдмाрдж, рдЙрд╕ рдкрд░ *"рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╣ोрдиे"* рдХे рдмाрдж, рд╕ाрд░ा рддैрд▓ *"рд╡िрджेрд╢ों рдоें рдиिрд░्рдпाрдд"* рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै. рдЙрдкрд░ рд╕े *рдЕрдоेрд░िрдХा"* рдиे рд░рд╢िрдпा рд╕े рдХрдЪ्рдЪा рддैрд▓ рд▓ेрдиे рдХे рдХाрд░рдг, рднाрд░рдд рдкрд░ *"релреж% рдЯेрд░िрдл"* рд▓рдЧाрдпा рд╣ै. рд░рд╢िрдпा рд╕े рдЖрдпा *"рдХрдЪ्рдЪे рддैрд▓"* рдХा, рд╣рдо *"рднाрд░рддीрдп рдЬрдирддा рдХो рдХ्рдпा рд▓ाрдн"* рдоिрд▓ा ? рдХ्рдпा *"рдкेрдЯ्рд░ोрд▓ рдХे рджाрдо рдХрдо"* рд╣ुрдпे рд╣े ? рдЕрдоेрд░िрдХा рдЯेрд░िрдл рдХा рдкрд░िрдгाрдо *"рднाрд░рддीрдп рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा"* рдкрд░ рд╣ोрдЧा. рднाрд░рдд рдоें *"рдорд╣ंрдЧाрдИ"* рдмрдврддी рдЬा рд░рд╣ी рд╣ै. рдЕрдд: *"рднाрд░рддीрдп рдЕрд░्рде рдиीрддि"* рдХो рд╕рдордЭрдиा, рд╣рдоाрд░े рд▓िрдпे рдмрд╣ुрдд рдЬрд░ुрд░ी рд╣ै.
рд╕рди реирежреирек рд╕ाрд▓ рдоें, *"рдЖंрддрд░рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╢्рд░рдо рд╕ंрдЧрдардг"* (International Labour Organization - ILO) рдиे, рд╕рдорд╕्рдд *"рд╡िрд╢्рд╡ рдХा рдмेрд░ोрдЬрдЧाрд░ी рджрд░ (Unemployment) рек.реореп%"* рдмрддाрдпा рд╣ै. рд╕рди реирежреирел рдХा рджрд░ рдЙрдкрд▓рдм्рдз рдирд╣ीं рдмрддाрдпा рд╣ै. рд╕рди реирежреирел рдоें рднाрд░рдд рдХा *"рдмेрд░ोрдЬрдЧाрд░ी рджрд░ рел.реи%"* рдмрддाрдпा рд╣ै. рдЬрд╣ां рдЧ्рд░ाрдоीрдг рдХ्рд╖ेрдд्рд░ - рек.рек% рддрдеा рд╢рд╣рд░ी рдХ्рд╖ेрдд्рд░ - рен.реи% рд╣ै. *"рд▓िंрдЧ"* (Sex) рдХे рдЕрдиुрдкाрдд рдоें рдорд╣िрд▓ा - рео.рен% рддрдеा рдкुрд░ुрд╖ - рек.рем% рд╣ै. рднाрд░рдд рдХा *"рднुрдЦрдорд░ी рджрд░"* (Global Hunger Index - GHI) *"рд╕рди реирежреирек рдоें реирен.рей % рддрдеा рд╕рди реирежреирей рдоें реирео.рен%"* рд╣ै. рд╡िрд╢्рд╡ рдХे резреирен рджेрд╢ों рдоें рднाрд░рдд *"резрежрел рд╡े рд╕्рдеाрди"* рдкрд░ рд╣ै. рд╣рдоें *"рднुрдЦрдорд░ी рджрд░ рдк्рд░рдоाрдг"* рдпрд╣ рднी рд╕рдордЬрдиा рдЬрд░ुрд░ी рд╣ै. рдиिрдо्рди рджрд░ - реп.реп% / рдордз्рдпрдо рджрд░ -резреж.реп % рд╕े резреп.реп% / рдЪिंрддाрдЬрдирдХ рджрд░ - реиреж.режреж% рд╕े рейрек.реп% / рдЕрдд्рдпंрдд рдЪिंрддाрдЬрдирдХ - рейрел.режреж% ... *"рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рди्рдпाрдпाрд▓рдп"* рдХे рдж्рд╡рдп - рди्рдпा. рд╡िрдХ्рд░рдордиाрде / рди्рдпा. рд╕ंрджिрдк рдоेрд╣рддा рдЦंрдбрдкीрда рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрдкрдиे рдиिрд░्рдгрдп ) Judgement) рдоें рдХрд╣ा рдХि, *"Govt. is a constitutional employer not a market player."* It cannot use outsourcing as a means of exploitation. рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рди्рдпाрдпाрд▓рдп рдХा рдпрд╣ рдиिрд░्рдгрдп рд╣рдоाрд░े рд▓िрдпे рдПрдХ рдмрдбा рд╕ंрджेрд╢ рд╣ै. рднाрд░рдд рдХा рд╕ाрдоाрди्рдп (Normal) *"рд╕рдХрд▓ рджेрд╢ांрддрд░्рдЧрдд рдЙрдд्рдкाрджрди"* (GDP) рд╕рди реирежреирел рдоें рдЕंрджाрдЬрдиं *"рек.рей рд╕े рек.рео рдЯ्рд░िрд▓िрдпрди рдбॉрд▓рд░"* рдмрддाрдпा рдЬाрддा рд╣ै. рдФрд░ рдЖрд░्рдеिрдХ рд░ॅंрдХिрдЧ рдоें *"рд╡िрд╢्рд╡ рдоें рдЪрд╡рдеे рдиंрдмрд░"* (?) рдХी рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рд╣ोрдиे рдХा рдмрд╣ुрдд рдбिंрдбोрд░ा рдкिрдЯा рдЬाрддा рд╣ै. рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХрдд: рднाрд░рдд рдХी *"рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдпрд╣ рдЖрда - рдиौ рдиंрдмрд░"* рдкрд░ рд╣ै. *"рдЕрдоेрд░िрдХा"* рдХी рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рд╡िрд╢्рд╡ рдоें *"рдиंрдмрд░ рд╡рди"* рддрдеा *"рдЪाрдпрдиा"* рдХी рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा *"рдиंрдмрд░ рджो"* рдкрд░ рд╣ै. *"рджрд░рдбोрдИ рдЙрдд्рдкрди्рди"* (Per Capita Income) рдоें рдЕрдоेрд░िрдХा рдХे рдмाрдж рдЪाрдпрдиा / рдЬрд░्рдордиी рдЗрди рджेрд╢ों рдХा рдиाрдо рдЖрддा рд╣ै. рдЙрд╕рдХा рд╕ुрдд्рд░ рд╣ै. *"рджрд░рдбोрдИ рдЙрдд्рдкрди्рди = рджेрд╢ рдХी рдЬीрдбीрдкी ÷ рдХुрд▓ рдЬрдирд╕ंрдЦ्рдпा."* рднाрд░рдд рдХा рджрд░рдбोрдИ рдЙрдд्рдкрди्рди рдЕंрджाрдЬрди *"реи.рек рд▓ाрдЦ рд░ुрдкрдпे"* (?) рд╡ाрд░्рд╖िрдХ рд╣ै. *рдмिрд╣ाрд░* рдпрд╣ рд░ाрдЬ्рдп рдмрд╣ुрдд рдкिрдЫрдбा рд╣ै. рдмिрд╣ाрд░ी рдХा *"рд╡ाрд░्рд╖िрдХ рдЙрдд्рдкрди्рди рд░ु. репреж,режрежреж /-"* рд╣ै. рд╡िрд╢्рд╡ рдХी *"рдЬрдирд╕ंрдЦ्рдпा"* (Population) рдоाрд╣ рдЕрдЧрд╕्рдд реирежреирел рддрдХ *"рео.реи рдЕрдм्рдЬ"* рд╣ै. рдФрд░ рд╣рд░ рд╕ाрд▓ *"ренреж рджрд╢рд▓рдХ्рд╖"* рдоें рдмрдв рд░рд╣ी рд╣ै. *рдЪाрдпрдиा* рдХी рдЬрдирд╕ंрдЦ्рдпा - резрекреж.рео рдХрд░ोрдб рд╣ै. рдЬрдм рдХी рднाрд░рдд рдХी рдЬрдирд╕ंрдЦ्рдпा - *"резрекрем рдХрд░ोрдб"* рдмрддाрдпी рдЬा рд░рд╣ी рд╣ै. рднाрд░рдд рдХो рдЖрдЬाрджी резрел рдЕрдЧрд╕्рдд резрепрекрен рдХो / рдк्рд░рдЬाрддंрдд्рд░ реирем рдЬрдирд╡рд░ी резрепрелреж рдоें рдоिрд▓рдиे рдХे рдмाрдж, рд╣рдоाрд░ी рдЖрд░्рдеिрдХ рд╕्рдеिрддी рдоें рдмрд╣ुрддрд╕ा рд╕ुрдзाрд░ рднी рд╣ुрдЖ рдеा. рд╕рди реирежрезрек рдХे рдмाрдж рдХी *"рдЖрд░्рдеिрдХ рд╕्рдеिрддी"* рдХे рдмाрд░े рдоें рдХ्рдпा рдХрд╣े ? рднाрд░рдд рдоें рд╕ंрд╕рдж рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╣ोрдиे рдХे рдмाрдж рднी,*"рдирдпी рд╕ंрд╕рдж рднрд╡рди - рдИрд╕्рдЯा"* рдХे рдиाрдо рдкрд░ рднी *рд░ु. репренрез /- рдХрд░ोрдб* рдЕंрджाрдЬрдиं рдЦрд░्рдЪ / рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдХा рдирдпा *"рдПрдпрд░рдХ्рд░ाрдл्рдЯ"* рдЦрд░ेрджी (?) *рд░ू. реореорелрео/- рдХрд░ोрдб* рдЕंрджाрдЬрди рдЦрд░्рдЪ / рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдХी *"рдХाрд░"* рдЦрд░ेрджी *рд░ु. резрекрежреж /- рдХрд░ोрдб* рдЕंрджाрдЬрди рдЖрджि рдЦрд░्рдЪ рд╣рдоे рдХ्рдпा рд╕ंрджेрд╢ рджे рд░рд╣े рд╣ै. рдХोрдИ рдорд╣ाрд░ाрдЬा рдХा рдХ्рдпा рдпрд╣ рдЦрд░्рдЪ рд╣ोрдЧा ? рдЙрдкрд░ рд╕े *"рд╕ांрд╕рдж / рд╡िрдзाрдпрдХ"* рд╡рд░्рдЧ рдХो рдкाрдЪ рд╕ाрд▓ рд╣ोрдиे рдХे рдмाрдж *рдкेंрд╢рди* рднी !!! рдЗрдзрд░ рдХрд░्рдордЪाрд░ी рд╡рд░्рдЧ рдХी реирел - рейреж рд╕ाрд▓ рд╕ेрд╡ा рджेрдиे рдХे рдмाрдж рднी, *"рдкेंрд╢рди рдмंрдж"* рдХी рдЬा рд░рд╣ी рд╣ै. рднाрд░рдд рдХे *"рдЙрдж्рдпोрдЧ рд╡्рдпрд╡рд╕ाрдп"* рдХी рдХ्рдпा рд╕्рдеिрддी рд╣ै ? *"рд╢ेрддी рд╡्рдпрд╡рд╕ाрдп"* рдХी рдХ्рдпा рднрдпाрдг рд╕्рдеिрддी рд╣ै ? рд▓ेрдХिрди рднाрд░рдд рдХी *"рдоंрджिрд░ рдЕрд░्рдердиीрддि"* рдмрд╣ुрдд рдЙрдлाрди рдкрд░ рд╣ै. рдиोрдмेрд▓ рд╡िрдЬेрдд्рдпा рдЕрд░्рдерд╢ाрд╕्рдд्рд░ी *рдбॉ рдЕрдорд░्рдд рд╕ेрди* рдиे рдмाрдмाрд╕ाрд╣ेрдм рдЖंрдмेрдбрдХрд░ рдХो рдЕрдкрдиा *"рдЖрд░्рдеिрдХ рдЧुрд░ु"* рдоाрдиा. рднाрд░рдд рдХे рддрдд्рдХाрд▓ीрди рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдЕрд░्рдерд╢ाрд╕्рдд्рд░ी рджिрд╡ंрдЧрдд *рдордирдоोрд╣рди рд╕िंрдЧ* рдЬी рднी рдбॉ рдмाрдмाрд╕ाрд╣ेрдм рдЖंрдмेрдбрдХрд░ рдХे *"рдЖрд░्рдеिрдХ рдЬ्рдЮाрди"* рдХो рд╕рдордЬрддे рдеे. рдкрд░ंрддु рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी *рдирд░ेंрдж्рд░ рдоोрджी* рдЗрдирдХी рдЕрд░्рдердиीрддि рдпрд╣ рд╕рдордЬ рд╕े рдкрд░े рд╣ै. рднाрд░рдд *"рдЖрд░्рдеिрдХ рдЦрд╕्рддाрд╣ाрд▓ी"* рдХी рдУрд░ рдЬा рдЪुрдХा рд╣ै. рднाрд░рдд рдХी рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा *"рдкाрдХिрд╕्рддाрди / рдмांрдЧрд▓ा рджेрд╢ / рд╢्рд░ीрд▓ंрдХा"* рдЗрди рджेрд╢ों рдХे рдмрджрддрд░ рд╕्рдеिрддी рдоें рд╣ो рддो, рдХрд▓ рднाрд░рдд рдХी *"рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा"* рдХ्рдпा рд╣ोрдЧी ? рд╣рдо рдлिрд░ рднी рдХрд╣рддे рд╣ैं, *"рдоेрд░ा рднाрд░рдд рдорд╣ाрди !"* рдЬрд░ा рд╕ोрдЪो ....
--------------------------------------------
◼️ *рдбॉ рдоिрд▓िрди्рдж рдЬीрд╡рдиे 'рд╢ाрдХ्рдп'*
рдиाрдЧрдкुрд░ рджिрдиांрдХ рем рд╕िрддंрдмрд░ реирежреирел